Hèn Là Gì
Hỏi: Trong Bạch Vân quốc ngữ thi, Nguyễn Bỉnh Khiêm có viết:Tuổi đã già thì mọi sự hèn (bài 36)Xin cho biết ý nghĩa của từ hèn ở trên.Lê Ngọc Lộc (Vũng Tàu)
 |
| Phận hèn dù rủi dù may, mặc người |
PGS-TS Lê Trung Hoa: Ngày nay, trong tiếng Việt hiện đại, theo Từ điển tiếng Việt (2000) do Hoàng Phê chủ biên, từ hèn có ba nghĩa:1. Rất kém bản lĩnh, thường do nhát sợ, đến mức đáng khinh: Đánh trộm là hèn.2. Ở địa vị thấp trong xã hội và bị coi thường vì nghèo, vì yếu thế: Phận hèn.3. Kém, chẳng ra gì về khả năng: Tài hèn sức mọn. Tuy nhiên, ngày xưa, theo Vương Lộc, trong Từ điển từ cổ (2001), từ hèn có bốn nghĩa:1. Nghèo hèn:Cớ sao họ Thạch công lao mà hèn?(Thạch Sanh, câu 28)Nghĩa này tương ứng với nghĩa thứ hai ở trên.2. Nhỏ mọn, thấp kém, không có giá trị:Trong Đại Nam quốc âm tự vị (1895-1896), Huỳnh Tịnh Của ghi nhận và giải thích: của hèn: “của không quý”; vải hèn: “vải thô, vải xấu”; vật hèn: “đồ không quý, của không đáng giá trị”. Ở đây, ta thấy các tổ hợp từ này ngày nay không còn dùng.Phận hèn vâng đã cam bề tiểu tinh(Truyện Kiều, câu 954)Phận hèn dù rủi dù may, mặc người(Truyện Kiều, câu 2072)Nước trong giếng đã hơi phènCoi em cũng lịch lại hèn mẹ cha(Ca dao)3. (Tội) nhẹ, không nặng:Ngày ấy, ai có tội gì hèn cầm trong tù, thì cũng tha nó cho về nhà (Bento Thiện – Đỗ Quang Chính, Lịch sử chữ Quốc ngữ, 1972, tr.121).… nên tội hèn mà chớ… (A.de Rhodes, Phép giảng tám ngày, tr.288)… tội ấy cũng trọng, hèn… (Phép giảng tám ngày, tr.301).4. Dở, kém, kém cỏi:Hay hèn lẽ cũng nối điêu(Truyện Kiều, câu 1317)Hùm thiêng khi đã sa cơ cũng hèn!(Truyện Kiều, câu 2516)Và từ hèn trong câu bạn hỏi có nghĩa thứ tư này.
Bạn đang xem: Hèn là gì
Có nên cho trẻ học hè?
Trường hợp nào được từ chức và không được từ chức
Khó khăn, xin miễn công tác vẫn bị kỷ luật?
Bạn đọc hỏi
Có hay không lệ phí “giữ sổ tiêm chủng”?
Hộ khẩu cắt rồi, có nhập lại được không?
Tính thuế như giao dịch bất động sản
Xe quá tải vào hẻm, ai xử lý?
Dân chờ đến bao giờ?
Quận Tân Bình cấp giấy phép xây dựng đúng pháp luật
Chế độ quà tết cho gia đình chính sách
Trường hợp nào được hủy hợp đồng?
Một mảnh đất có 2 giấy chứng nhận quyền sử dụng, vì sao?
Đừng để dư âm tết quá dài
Có nên nâng đường D1 khi đã có đập kiểm soát triều?
Những mất mát hoàn toàn có thể tránh
Không nên nhập xe lôi nước ngoài
Cần lắp đặt thêm máy ATM cho Ký túc xá Đại học Quốc gia TPHCM
Xe lôi Trung Quốc đâu khác gì xe tự chế VN
Hoan nghênh thái độ tiếp thu của Phòng Công chứng số 1
Chính trị
Nâng kim ngạch thương mại song phương Việt - Hàn năm 2023 lên 100 tỷ USD
Về kinh tế, Chủ tịch Quốc hội hai nước nhất trí sớm đạt mục tiêu nâng kim ngạch thương mại song phương lên 100 tỷ USD vào năm 2023 và 150 tỷ USD vào năm 2030 theo hướng bền vững và cân bằng hơn.
Ban Chấp hành Trung ương Đảng đồng ý để đồng chí Nguyễn Xuân Phúc thôi các chức vụ
Hiệp định Paris đi vào lịch sử đấu tranh chung của nhân dân thế giới vì hòa bình, độc lập, tự do, tiến bộ và công lý
Phó Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Hồ Hải trao Huy hiệu 75 năm tuổi Đảng cho đồng chí Thái Bá Lượng
Hiệp định Paris là minh chứng lịch sử sống động cho khát vọng hòa bình
Lực lượng cứu hộ bé Thái Lý Hạo Nam (10 tuổi) bị rơi xuống trụ bê tông sâu 35m đã đào đất đến độ sâu 27m, so với đầu trụ bê tông.
Xem thêm: Hôm Nay Có Sdt Chỉ Có 4 Số 8989 Là Số Gì ? 8989 Là Tổng Đài Gì
Đã hỗ trợ tiền mặt và quà tết cho hơn 4,5 triệu lao động
Người dân giúp tài xế thu gom hàng tấn rau củ bị rơi ra đường trong đêm mưa lạnh
Kỷ niệm 63 năm Ngày Bến Tre Đồng khởi
Khai trương đường hoa Xuân trong Bệnh viện Chợ Rẫy
Trong thời gian đảm nhận chức vụ Cục Đăng kiểm Việt Nam, bị can Trần Kỳ Hình buông lỏng quản lý, thiếu kiểm tra giám sát, trực tiếp nhận tiền hối lộ định kỳ hàng tháng, quý của các giám đốc TTĐK nhằm bỏ qua sai phạm của các trung tâm trong việc nhận tiền hối lộ của chủ xe, đối tượng môi giới...
Xem thêm: Nghĩa Của Từ Mar Là Gì - Mar Nghĩa Là Gì Trong Tiếng Việt
Bà Rịa – Vũng Tàu: Bắt khẩn cấp đối tượng dìm chết con gái hơn 2 tuổi
Bắt giam 7 đối tượng sử dụng vũ khí quân dụng ở Phú Quốc
Bắt giám đốc lừa bán đất nền ảo, căn hộ ảo
Khởi tố nguyên Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam Trần Kỳ Hình
Chiều 17-1, tại Hà Nội, Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN-PTNT) đã tổ chức lễ công bố tiêu chuẩn đầu tiên về khảo nghiệm trên đồng ruộng đối với thuốc bảo vệ thực vật phòng chống sinh vật gây hại cây trồng sử dụng thiết bị bay không người lái (UAV).
